ویروس پاپیلوم انسانی یا همان HPV، به مجموعه‌ای از ویروس‌ها اطلاق می‌شود که می‌توانند باعث ایجاد زگیل روی دست‌ها، پاها و نواحی تناسلی انسان شوند. بعضی از انواع HPV از طریق رابطه جنسی قابل انتقال هستند و می‌توانند باعث ابتلای زنان به سرطان دهانه رحم شوند.
زگیل تناسلی به محض تشخیص باید درمان شود.HPV فقط یک گونه ویروس نیست. بیش از ۱۰۰ گونه مختلف از ویروس HPV شناخته شده که بعضی از آنها از سایرین خطرناک‌تر هستندو با بیماری های خطرناکی مثل سرطان گردن رحم وآلت تناسلی و…. ارتباط مستقیم دارند.
نشانه‌های آلودگی به ویروس HPV
در اغلب موارد، آلودگی به ویروس HPV هیچ علامتی ندارد و سیستم ایمنی ویروس را محدود کرده یا از بین می‌برد. بسیاری از افراد هرگز متوجه نمی‌شوند که به این ویروس آلوده شده‌اند . اما دربعضی موارد،ویروسHPV از بند سیستم ایمنی فرار کرده و باعث ایجاد زگیل تناسلی می شود. در صورتیکه زگیل تناسلی به موقع درمان نشود،تغییرات بدخیمی در سلول ها شروع می شود.تغییرات بدخیمی می‌تواند درنهایت منجر به بروز سرطان گردن رحم(سرویکس) و سرطان بخش خارجی آلت تناسلی زنان شود. همین ویروس ها در مردان نیز می‌تواند باعث ایجاد تغییرات بدخیمی در سلول‌های ناحیه تناسلی ،مقعد و مجرای ادراری شود.
انواع زگیل تناسلی
زگیل تناسلی می‌توانند منفرد یا متعدد،خوشه ای یا جدا از هم، برجسته یا تخت، روشن تر، تیره تر یا به رنگ پوست باشند. این توده‌ها حتی ممکن است به شکل گل کلم رشد کنند. آنها ممکن است در ناحیه مقعد، دهانه رحم، پوست بیضه، کشاله ران یا آلت تناسلی مردان ایجاد شوند.
زگیل تناسلی می‌تواند هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها پس از داشتن هر نوع رابطه جنسی با فرد آلوده به ویروس HPV ایجادشود. شرکای جنسی شاید خودشان هم ندانند که حامل این ویروس هستند. همان‌طور که ذکر شد، بعضی از انواع ویروس HPV می‌توانند عامل بروز انواع سرطان، شامل سرطان دهانه رحم یا سرطان آلت تناسلی زنان، سرطان ناحیه گلو یا اوروفارنکس (بخش میانی حلق، پشت دهان) یا سرطان آلت تناسلی مردان باشند.
مقایسه تبخال تناسلی و زگیل تناسلی
تبخال تناسلی مانند زگیل تناسلی یک عفونت شایع مقاربتی است . عامل تبخال تناسلی،ویروس HSV و عامل زگیل تناسلی ، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. رابطه جنسی شایعترین راه انتقال هردو بیماریست. هردو نوع ویروس توانایی زندگی به صورت نهفته (Latent) در بدن ما را دارند بنابراین احتمال عود،حتی با وجود درمان کامل،در مورد هردونوع ویروس وجوددارد.،البته تمایل ویروس تبخال تناسلی به عود، بیشتر از ویروس زگبل تناسلی ست.
تبخال تناسلی بر خلاف زگیل تناسلی که معمولا”بدون علامت است؛ پرسر و صدا ست و باعث ایجاد درد، سوزش ،خارش و بثورات پوستی در ناحیه تناسلی شود. اما ممکن است در مواردی هم، هیچ نشانه ای نداشته باشد. در صورت آلوده شدن به ویروس هرپس سیمپلکس، حتی اگر هیچ نشانه ای نداشته باشید، قابلیت انتقال آن به دیگران را خواهید داشت.
درمان قطعی برای تبخال تناسلی وجود ندارد، اما برخلاف زگیل تناسلی که درمان دارویی ندارد و تنها درمان مطمئن برای آن، برداشتن زگیل ها ست؛ در مورد تبخال تناسلی موضوع کاملا” برعکس است و درمان آن، دارویی است. استفاده از داروهای ضد تبخال، باعث بهبود علائم،ازجمله برطرف شدن بثورات پوستی شده و ریسک انتقال آن به دیگران را کاهش می دهد. در ضمن استفاده از کاندوم نیز در کاهش خطر انتقال تبخال تناسلی به دیگران موثر است.
رابطه HPV و سرطان دهانه رحم
تقریباً همه موارد سرطان دهانه رحم با ویروس HPV در ارتباط است ولی بین ورود ویروس HPV به بدن تا بروز علائم سرطان دهانه رحم ممکنست ۲۰ سال یا بیشتر فاصله زمانی باشد. آلودگی به ویروس HPV و مراحل اولیه سرطان دهانه رحم، نشانه‌های چندان قابل مشاهده‌ای ندارند. بهترین راه برای محافظت در برابر سرطان دهانه رحم و زگیل تناسلی، واکسیناسیون است.
ازآنجا که مراحل اولیه سرطان دهانه رحم عموماً بدون علامت و نشانه است، زنان باید تست‌های غربالگری را به صورت منظم انجام دهند تا هرگونه تغییرات پیش سرطانی در سلول‌های دهانه رحم که ممکن است به سرطان منجر شود، در مراحل اولیه شناسایی شوند. در حال حاضر به زنان بین ۲۰ تا ۲۹ سال توصیه می‌شود که هر سه سال یک بار تست پاپ اسمیر بدهند.
زنان بین ۳۰ تا ۶۵ سال نیز باید آزمایش غربالگری پاپ اسمیر را هر سه سال یک بار تکرار کنند. اما اگر تست DNA ویروس HPV را هم به صورت همزمان انجام می‌دهند، فاصله بین تست‌ها می‌تواند پنج سال باشد. زنان بالای ۶۵ سال که نتیجه آزمایش پاپ اسمیر آنها برای سه نوبت متوالی عادی بوده، می‌توانند انجام تست را متوقف کنند.
علت ابتلا به زگیل تناسلی
زگیل تناسلی وقتی ایجاد می‌شود که ویروس HPV از راه پوست وارد بدن شما شده باشد؛ هرنوع بریدگی، زخم (تروماهای میکروسکوپی که درطی سکس ایجاد می شود) یا بیماری های مزمن مثل اگزما و حتی رطوبت می‌تواند ورود ویروس HPV به پوست را تسهیل کند.
زگیل تناسلی در بیشتر موارد، از طریق رابطه جنسی با فرد آلوده به ویروس ایجاد می‌شود. سکس دهانی و سکس مقعدی می تواند باعث بروز زگیل در دهان و مقعد شود.
اگر باردار هستید و دچار زگیل تناسلی شدهاید، امکان دارد که نوزاد شما هم مبتلا شود. در موارد نادر، ویروس HPV ممکن است توده‌های غیرسرطانی در حنجره نوزاد ایجاد کند.
عفونت ناشی از ویروس HPV به مسری است و عواملی که احتمال آلودگی به این ویروس را افزایش می دهد،عبارتند از:
• تعداد شرکای جنسی : هر چه تعداد شریک‌های جنسی بیشتر باشد، احتمال انتقال ویروس HPV و ابتلا به زگیل تناسلی بیشتر خواهد شد. حتی رابطه جنسی با پارتنری که بیش از یک شریک جنسی داشته یا درحال حاضر دارد؛ نیز احتمال خطر آلودگی را افزایش می‌دهد.
• سن : زگیل‌های معمولی عموماً در کودکان ایجاد می‌شود. اما بیشتر زگیل تناسلی در نوجوانان و جوانان بروز می کند.
• سیستم ایمنی تضعیف شده : افرادی که سیستم ایمنی‌شان به دلایل مختلف تضعیف شده ( مثل مبتلایان به بیماری ایدز یا افرادی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می کنند)
• پوست آسیب دیده : بخش‌هایی از پوست که به هر دلیل آسیب دیده است بیشتر در معرض ابتلا به زگیل قرار دارد.
• تماس پوستی : تماس با پوست آلوده مثل دست دادن، روبوسی یا رابطه جنسی
بارداری و زگیل تناسلی
درصورت سابقه ابتلا به ویروس HPV ،خانمی که قصد بارداری دارد باید حتماً پزشک خود را از این موضوع مطلع سازد. او باید هرگونه سابقه زگیل تناسلی، تغییرات سلولی دهانه رحم (مثلاً نتیجه غیرعادی تست پاپ اسمیر)، سابقه جراحی‌های مرتبط با نتایج غیرعادی تست پاپ اسمیر یا سایر مشکلات را به پزشک خود اطلاع دهد. پزشک باید شرایط این فرد را با دقت بسیار بیشتری تحت نظر بگیرد چون در دوران بارداری تغییرات سلولی ناشی از بدخیمی با سرعت بیشتری پیشرفت می کند.
در طی دوران بارداری، اگر نوع خاصی از ویروس HPV که می‌تواند منجر به زگیل تناسلی شود، در بدنتان وجود داشته باشد، احتمال نمی‌رود که این موضوع بر فرزند شما تاثیری بگذارد. مشاهده شده که سرعت رشد زگیل‌های تناسلی به علت افزایش ترشحات واژنی و همچنین تغییرات هورمونی و سیستم ایمنی بدن در دوران بارداری، افزایش پیدا می کند.
احتمال انتقال ویروس HPV به نوزاد حین زایمان بسیار اندک است. حتی اگر نوزادان به این ویروس مبتلا شوند، بدنشان معمولاً به خودی خود ویروس را از بین می‌برد.
در اکثر موارد، نوزاد مادری که به زگیل تناسلی مبتلاست، دچار مشکلات مرتبط با ویروس HPV نمی‌شود. در موارد بسیار بسیار نادر، نوزاد متولد شده از مادر دارای زگیل تناسلی، ممکن است به زگیل در ناحیه گلو دچار شود. این عارضه خطرناک «پاپیلوماتوز تنفسی» نام دارد و باید به صورت فوری به کمک لیزر جراحی شود تا مجرای تنفسی نوزاد مسدود نشود.
ازآنجاکه زگیل تناسلی به خودی خود مشکلی در دوره بارداری ایجاد نمی‌کند، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد که در طی بارداری هیچ درمانی لازم نیست. این امر احتمالاً موجب بزرگ‌تر شدن زگیل تناسلی می‌شود اما خطری برای سلامت شما در پی نخواهد داشت. اگر پزشک تصمیم به برداشتن زگیل گرفت، روش‌های بی‌خطر زیادی برای این کار در دوره بارداری وجود دارد.
اگر داروهایی برای مداوای زگیل تناسلی دارید که پیش از بارداری تجویز شده‌اند، باید درباره مصرف آنها در دوره بارداری با پزشک خود مشورت کنید. پزشک در صورتی که تشخیص دهد این روش برای شما و بارداری شما بی‌خطر است، ممکن است از درمان‌های موضعی برای زگیل تناسلی استفاده کند.
واکسن زگیل تناسلی
سه نوع واکسن برای پیشگیری از HPV ، تأییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا یا FDA را دارند. جدیدترین این واکسن‌ها، گارداسیل ۹ است که برای استفاده مردان و زنان ۹ تا ۴۵ ساله تایید شده است و از این افراد در برابر سرطان دهانه رحم و زگیل تناسلی محافظت می‌کند.
وضعیت ایده‌آل این است که دختران و پسران پیش از داشتن هرگونه رابطه جنسی و قرار گرفتن در معرض ویروس HPV، این واکسن را دریافت کنند. بر خلاف باورهای غلط عمومی، تحقیقات نشان داده که دریافت واکسن در سنین پایین هیچ دلیلی بر شروع فعالیت جنسی از سنین کمتر نیست.
وقتی فردی به ویروس HPV آلوده شد، تاثیر این واکسن‌ها به اندازه وقتی نیست که فرد در معرض ویروس HPV قرار نگرفته بوده است. در این شرایط حتی امکان دارد که واکسن هیچگونه تاثیر محافظتی نیز نداشته باشد. به علاوه، واکنش بدن به واکسن در افراد با سنین پایین‌تر بهتر از بزرگسالان است. نکته قابل توجه دیگر این است که اگر واکسیناسیون پیش از ورود ویروس به بدن انجام شود، از اکثر موارد سرطان دهانه رحم و زگیل تناسلی جلوگیری خواهد شد.
هنوز هیچ دارویی برای درمان آلودگی با ویروس HPV ، وجود ندارد. در حال حاضر فقط زگیل تناسلی قابل درمان است به همین علت پیشگیری از ابتلا به ویروس HPV بهترین گزینه است.
- داروخانه دکتر رضوی پور
- 1399-07-27
- 253 بازدید